Acrylamide
C3H5NO
Wat is Acrylamide?
Acrylamide is een chemische stof die van nature ontstaat bij het verhitten van bepaalde voedingsmiddelen. Het is een kankerverwekkende stof. Deze stof wordt gevormd tijdens bak-, braad- en frituurprocessen. Vooral koolhydraatrijk voedsel kan veel acrylamide bevatten na verhitting.
Bronnen van Acrylamide
Acrylamide komt vooral voor in gebakken en gefrituurde producten. Denk hierbij aan aardappelproducten zoals friet en chips. Ook in brood, koekjes en koffie kan deze stof aanwezig zijn. Het ontstaat door een reactie tussen suikers en aminozuren bij hoge temperaturen.
- Frietjes en chips
- Brood en toast
- Koekjes en gebak
- Koffie
- Geroosterde granen
Impact op Hormonen en Gezondheid
Acrylamide kan de hormoonbalans verstoren. Het wordt geclassificeerd als een waarschijnlijke kankerverwekker bij mensen. Onderzoek suggereert dat het ook schade kan veroorzaken aan het zenuwstelsel. Langdurige blootstelling kan leiden tot diverse gezondheidsproblemen.
De stof kan de testosteronproductie negatief beïnvloeden. Het is een neurotoxine. Dit betekent dat het schadelijk kan zijn voor de zenuwcellen. Bovendien kan het de voortplantingsorganen aantasten. Het is daarom belangrijk om de inname ervan te beperken.
Acrylamide kan ook leiden tot oxidatieve stress in het lichaam. Dit beschadigt cellen en kan bijdragen aan chronische ziekten. Het verstoort de natuurlijke processen in het lichaam. Hormonale onevenwichtigheden kunnen hierdoor ontstaan.
Wetenschappelijk Onderzoek naar Acrylamide
Verschillende studies hebben de effecten van acrylamide onderzocht. Al in 2002 werd het door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en later door de EFSA als zorgwekkend bestempeld. Recentere onderzoeken (bijvoorbeeld in 2019) bevestigen de potentiële risico's.
Deze studies tonen aan dat blootstelling aan acrylamide in dierproeven leidt tot tumoren. Bij mensen is het bewijs minder eenduidig. Echter, het voorzorgsprincipe geldt. Risico's op lange termijn worden serieus genomen door gezondheidsautoriteiten wereldwijd.
Praktische Tips om Acrylamide te Vermijden
Er zijn verschillende manieren om de blootstelling aan acrylamide te verminderen. Volg deze simpele tips:
- Varieer uw dieet: eet niet te veel van dezelfde producten.
- Kook slimmer: kook of stoom groenten in plaats van te frituren of te bakken.
- Pas de bereiding aan: houd de kleur van uw voedsel in de gaten. Vermijd te bruine of zwarte randjes.
- Bereid aardappelen voorzichtig: bak friet goudgeel in plaats van bruin. Laat ze niet te lang in de oven.
- Beperk koffieconsumptie: hoewel koffie gezondheidsvoordelen heeft, bevat het acrylamide.
Conclusie
Acrylamide is een stof die ontstaat bij het verhitten van veelgebruikte voedingsmiddelen. Het brengt gezondheidsrisico's met zich mee. Het kan hormonen verstoren en is potentieel kankerverwekkend. Door bewust te kiezen voor bereidingswijzen en variatie in voeding, kunt u de inname ervan beperken.
Ook bekend als:
Gerelateerde begrippen:
Ontdek meer begrippen
Bekijk onze complete begrippenlijst met wetenschappelijke definities en uitleg.
Bekijk Begrippenlijst